Đông - Tây có Nên kết hợp chữa sỏi thận

Tôi bị sỏi thận, tiểu ra máu, đi khám bác sĩ cho đơn uống thuốc uống kháng sinh. Nhưng nhiều người lại mách tôi uống thêm thuốc Nam như kim tiền thảo, bông mã đề, râu ngô, rễ cỏ tranh. Tôi có nên uống thuốc Tây cùng với thuốc Nam chữa soi than không?

Trần Thị Lan Hương (Thanh Hóa )

Trả lời

 Trong công tác phòng và chữa bệnh, chúng ta chủ trương kết hợp nhuần nhuyễn giữa Đông và Tây y. Tuy nhiên việc dùng kết hợp thuốc Đông - Tây y không những  dựa vào nhu cầu chữa bệnh mà còn phải căn cứ vào nguyên tắc dùng thuốc và tính chất của thuốc để phát huy tối đa tác dụng chữa bệnh của thuốc, đồng thời tránh xảy ra tương kỵ giữa các thuốc dẫn đến tình trạng bệnh theo chiều hướng xấu là suy thận . Bệnh sỏi thận bác sĩ thường kê đơn thuốc Tây gồm: kháng sinh để chống nhiễm khuẩn, thuốc giãn đường niệu, thuốc lợi tiểu và thuốc giảm đau. Thuốc Nam điều trị phối hợp có thể gồm: kim tiền thảo (bào mòn sỏi), các thuốc có tác dụng lợi tiểu tránh than hu như: rễ cỏ tranh, bông mã đề, râu ngô… Như vậy trong bệnh sỏi thận, người ta vẫn cho bệnh nhân dùng kết hợp giữa thuốc Tây và thuốc Nam, nhưng phải do bác sĩ chỉ định loại thuốc và liều lượng. Bạn muốn dùng thêm thuốc Nam để chữa bệnh thì tốt nhất là bạn đến tham khảo ý kiến của bác sĩ đang điều trị cho bạn để được chỉ định dùng cho đúng. Bạn cũng nên biết rằng một số thuốc kháng sinh như: tetracyclin, aureomycin không thể dùng lẫn với thuốc Nam hay thuốc Bắc có chứa canxi, magiê, nhôm như phèn chua, hoạt thạch, mẫu lệ, con sò, bột trân châu...        

BS. Trần Tất Thắng 

( sưu tầm) 

Điểm danh thức ăn gây sỏi thận

Thực ra, đa số các món ăn trong danh sách “thần chết” nói trên tuy mang hàm lượng chất gây sỏi cao, nhưng việc giảm ăn chúng có kết quả hết sức hạn chế, nhất là đối với loại thức ăn có oxalat. Việc giảm ăn sau khi điều trị soi than chỉ cần nghiêm nhặt đối với các món như: sữa và các sản phẩm từ sữa (bơ, kem, pho mát, yaourt) vì chúng làm tăng sự hấp thu calci qua ruột. Khi dùng 100 mg calci trong thức ăn, chỉ có vài gram số đó qua được niêm mạc ruột. Nhưng nếu có sữa kèm theo thì mức hấp thụ đó tăng lên khoảng 20 lần. Nên nhớ là calci trong thuốc (thuốc bổ, calci viên..) thì đã được điều chế thành các muối để sự hấp thu gần như 100%. 

Tôm lá hẹ

Các loại tôm, cua, ngao, sò, ốc, hến thì thỉnh thoảng dùng cũng không sao. Calci có nhiều trong xà lách xoong, hạt dẻ, trái ô liu, trái vải, mận, hạnh nhân, sữa (các loại), pho mát, sô cô la, đậu trắng, đậu tương, đậu Hòa Lan, rau giấp cá, trứng, tôm, cua, nghêu, sò, ốc, hến. Urat có nhiều trong cật heo, cá chày, cá đối, thịt bò, bê, tôm hùm, gan (các loại), tôm, cua, nghêu, sò, ốc, hến. Phosphat có trong ca cao, đậu nành, đậu tương, đậu Hòa Lan, cá mòi, bơ (các loại), gan (các loại). Oxalat có nhiều trong: dưa chuột, củ cải đỏ, măng tây, dâu tây, trà đặc, me chua, hạt tiêu.

ô liu

Không những chỉ có các thức ăn cao cấp như tôm hùm, pho mát, trái ô liu… mà cả những món hết sức bình dân như rau giấp cá, me chua cũng không thoát khỏi. Rất nhiều bệnh nhân không thể theo nổi chế độ tiết thực khắc nghiệt như vậy nên đành bỏ tránh than hu . Một số người khác trở lại tái khám trong tình trạng “thon thả quá độ” vì chỉ dám ăn cơm với rau muống, cà pháo.

Tóm lại, sỏi thận là một bệnh thường gặp do nhiều nguyên nhân dẫn đến. Bệnh có nhiều biến chứng với mức độ nguy hiểm rất cao. Việc phòng ngừa các biến chứng rất quan trọng bằng cách cố gắng phát hiện và điều trị thật sớm. Để phòng tái phát sỏi thận, suy thận thì bệnh nhân nên biết tính chất loại sỏi của mình và tuân theo lời hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa.

Bí quyết ngăn ngừa sỏi thận

Bệnh sỏi thận đang là bệnh được các nhà khoa học quan tâm nhiều đến.Ở Việt Nam, tỉ lệ bệnh nhân sỏi thận cũng chiếm tỉ lệ không nhỏ. soi than tác động đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới và việc chữa trị cũng rất tốn kém. Chính vì thế mà cần có kiến thức để bảo vệ thận của chính mình cũng như các hạn chế bệnh.

Những cách ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận.

Bớt ăn thịt: 

Bạn nên hạn chế lượng protein hấp thụ từ các loại thịt và nội tạng động vật, đặc biệt là gan. Nghiên cứu của Bệnh viện Mayo (Mỹ) cho thấy những người ăn nhiều thịt dễ có nguy cơ bị sỏi thận.

Uống nhiều nước:

 Sỏi thận ít có nguy cơ hình thành khi nước tiểu bị loãng, than hu và nước giúp điều này xảy ra. Một nghiên cứu ở Mỹ cho thấy, những người uống hơn 2 lít rưỡi nước mỗi ngày có thể giảm đến 40% nguy cơ bị sỏi thận so với người uống ít nước hơn. Nếu không đạt được “hạn ngạch” này, hãy cố gắng uống nước càng nhiều càng tốt.

Nên dùng nước chanh: 

Uống ít nhất 1 ly nước chanh mỗi ngày giúp giảm nguy cơ bị sỏi thận. Chất a-xít citric có trong quả chanh giúp ngăn chặn các khoáng chất và những thành tố khác của nước tiểu dính vào nhau và hình thành sỏi thận. Nước chanh được làm từ quả chanh hoặc chất cô đặc của chanh, cung cấp đầy đủ a-xít citric; còn các loại bột hương vị chanh có đường sẽ không đem lại cho bạn lợi ích tương tự.

Đừng quên trà xanh:

 Uống trà xanh có thể ngăn chặn sỏi thận, suy thận . Nghiên cứu tại một số nước châu Á cho thấy tinh chất trà xanh chống lại sự hình thành sỏi và làm cho các viên sỏi thận trở nên dễ vỡ hơn.

Hạn chế dùng nước nho và cola: 

Đây là một thách thức không nhỏ đối với những người thích các loại nước này. Nhưng các nghiên cứu cho thấy chúng thực sự làm tăng nguy cơ bị sỏi thận.

Tăng cường khoáng chất: 

Một số khoáng chất, đặc biệt là potassium và magnesium, vốn có khả năng làm giảm rủi ro bị sỏi thận. Các loại thực phẩm giàu potassium bao gồm các loại rau quả như chuối, khoai tây, đậu Hà Lan… Các nguồn cung cấp magnesium tự nhiên bao gồm hạnh nhân và yến mạch.

Giảm hấp thu calcium và muối: 

Cả hai thứ này được cho là góp phần hình thành sỏi thận, thế nên giảm hấp thu chúng đồng nghĩa với việc làm cho thận của bạn bớt “nặng nề” hơn.

Cách phòng tránh bệnh sỏi thận

Sỏi thận là sự rối loạn chuyển hóa giữa các chất, và dần dần hình thành nên sỏi và có nhiều nguyên nhân tác động vào.Thường thì bệnh soi than có người mắc phải, có người không. Nếu như không được phát hiện và điều trị kịp thời thì bệnh sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn. Đó là suy thận và gây ảnh hưởng không ít nhiều đến tính mạng con người. Sau đây thì phó giáo sư - tiến sĩ Đinh Thị Kim Dung (Nguyên trưởng khoa thận - tiết niệu bv Bạch Mai ) sẽ giúp cho chúng ta có những cách nhìn đa dạng về bệnh sỏi thận, than hu , cũng như cách phòng tránh bệnh sỏi thận hợp lý nhất.
(sưu tầm)

Dưa chuột với bệnh thận

Trong đời sống hiện nay có rất nhiều loại quả được dùng phổ biến ở nước ta để làm thức ăn và làm thuốc. Điển hình là dưa chuột - 1 loại quả rất quen thuộc với mỗi người. Trong dân gian đã lưu truyền những bài thuốc và giải khát từ dưa chuột. Vì thế bệnh thận cũng không ngoài danh mục có những bài thuốc được dưa chuột góp phần vào.

1 số công thức của dưa chuột về bệnh thận.

Dưa chuột 300g, bình quả (loại táo to nhập khẩu từ nước ngoài) 200g, chanh 100g. Dưa chuột và táo gọt bỏ vỏ, chanh để nguyên vỏ, bỏ hạt, tất cả thái lát đem ép lấy nước, pha thêm một chút muối, uống trong ngày. Dùng để làm nước giải khát, đặc biệt với những người bị tăng huyết áp, mắc bệnh than hu

Dưa chuột 300g, củ cải 100g, mật ong 15ml. Dưa chuột và củ cải rửa sạch, thái miếng, ép lấy nước, hòa thêm mật ong, uống trong ngày. Có công dụng giải khát, đặc biệt tốt với những người bị viêm đường tiết niệu, soi than , sỏi niệu quản và sỏi bàng quang.

Dưa chuột 250g, nho tươi 200g, chuối tiêu 150g, nước cốt chanh tươi 15ml. Dưa chuột rửa sạch thái miếng, nho rửa sạch, chuối tiêu bỏ vỏ thái miếng, tất cả đem ép lấy nước, uống trong ngày. Dùng làm nước giải khát, đặc biệt tốt với những người bị bệnh thận (suy thận), thiếu máu, mệt mỏi, chán ăn.

Nghiên cứu hiện đại cho thấy, trong 100g dưa chuột tươi có chứa 96g nước; 0,6g protein; 0,1g mỡ; 22g đường; 12mg Ca; 0,3mg Fe; 15mg Mg; 24mg P; 45 đơn vị quốc tế vitamin A; 0,03mg vitamin B1; 0,02mg vitamin B2; 0,3mg niacin, 12mg vitamin C. Vì dưa chuột tính lạnh nên những người tỳ vị hư hàn, hay bị rối loạn tiêu hóa, đi lỏng không nên dùng.

(sưu tầm)

Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân suy thận

Với những bệnh nhân bị suy thận thì ngoài tuân thủ những phác đồ điều trị của bác sĩ thì chế độ dinh dưỡng cũng góp phần không nhỏ trong công cuộc hạn chế tình trạng của bệnh. Bởi vậy mà cần có những chế độ ăn uống hợp lý và phong phú cho bệnh nhân suy thận.

Đối với bệnh nhân viêm cầu thận cấp:

1. Những thực phẩm nên dùng:

- Chất bột đường: có nguồn gốc từ các loại đường, mật ong, khoai sọ, khoai lang, miến dong, bột sắn dây.

- Chất béo: nên sử dụng 30-35 g/ngày.

- Chất đạm: giảm đạm tùy thuộc vào cân nặng. Nên sử dụng đạm có nguồn gốc từ động vật như thịt nạc, cá, sữa, trứng.

- Các loại rau quả: nếu trong giai đoạn vô niệu thì không được ăn rau quả. Khi tiểu được nhiều thì mới ăn như bình thường.

2. Thực phẩm không nên dùng hoặc hạn chế:

- Các loại ngũ cốc nhiều đạm như gạo, mì... hoặc chỉ ăn dưới 150 g/ngày.

- Không nên sử dụng các loại chất béo có nguồn gốc động vật.

- Không nên sử dụng nhiều chất đạm có nguồn gốc thực vật.

- Cần theo dõi lượng nước tiểu để sử dụng lượng rau quả hợp lý.

Số lượng thực phẩm nên dùng trong một ngày: Gạo tẻ: 100-150 g. Khoai sọ, khoai lang 200-300 g. Thịt nạc hoặc cá: 50-100 g. Trứng vịt, gà:1 quả, tuần ăn 2-3 lần. Dầu ăn: 20-30 g. Rau: 200-300 g. Quả: 200-300 g. Dùng lượng nước bằng lượng nước tiểu hàng ngày cộng thêm 300-500ml. Chú ý trong giai đoạn phù phải ăn nhạt hoàn toàn, khi hết phù có thể ăn hai thìa cà phê nước mắm mỗi ngày.

Đối với bệnh nhân viêm cầu thận có hội chứng than hu, chưa suy thận:

1. Thực phẩm nên dùng:

- Các loại gạo, mì, khoai sắn.

- Chỉ nên sử dụng chất béo 20-25 g/ngày, 2/3 là dầu thực vật.

- Ăn thịt nạc, cá, sữa, trứng, đậu đỗ. Lượng đạm 1,5-2 g/kg/ngày. Nên sử dụng sữa bột tách bơ để tăng cường đạm và calci.

- Ăn rau quả như bình thường. Nếu tiểu ít thì cần hạn chế.

2. Thực phẩm cần tránh hoặc hạn chế:

- Không sử dụng các loại chất béo có nguồn gốc động vật.

- Không nên sử dụng các phủ tạng động vật như tim, óc, thận. Hạn chế trứng, chỉ ăn 1-2 quả/tuần.

Số lượng thực phẩm nên dùng trong một ngày:  Gạo tẻ:300-350 g. Thịt nạc hoặc cá 200 g hoặc 300 g đậu phụ. Dầu ăn 10-15 g. Rau 300-400 g. Quả 200-300 g. Muối 2 g.

Đối với bệnh nhân suy thận:

1. Thực phẩm nên dùng:

- Các loại đường, mật ong, khoai sọ, khoai lang, miến dong, bột sắn dây.

- Dầu, mỡ, bơ. Nên sử dụng 35-40 g/ngày, 2/3 là thực vật.

- Giảm đạm; ăn thịt nạc, cá 50 g/ngày; sữa 100-200 ml/ngày; Trứng gà, vịt: 2-3 quả/tuần.

- Ăn loại rau quả ít đạm, nên dùng loại ngọt, hàm lượng kali thấp.

2. Thực phẩm không nên dùng:

- Hạn chế gạo, mì, chỉ nên ăn dưới 150 g/ngày.

- Ăn ít mỡ, tránh các loại phủ tạng động vật tránh bệnh soi than

- Không nên ăn đậu, đỗ, lạc, vừng.

- Tránh các loại có vị chua: Rau ngót, mồng tơi, đay.

Số lượng thực phẩm nên dùng trong một ngày: Gạo tẻ 50-100 g. Khoai sọ, khoai lang 200-300 g. Miến dong 100-120 g. Bột sắn, bột đao 20 g. Đường kính 30-50 g. Sữa tươi 100-200 ml. Thịt nạc hoặc cá 50 g. Trứng vịt, gà 1 quả, tuần ăn: 2-3 lần. Dầu ăn 20-30 g. Rau 200-300 g. Quả chín 200-300 g.

(sưu tầm)

Thói quen nên có phòng tránh sỏi thận

Sỏi thận là 1 trong những thủ phạm đã gây ra những bệnh về đường tiết niệu và chiếm tỉ lệ không nhỏ những ca cấp cứu ở bệnh viện. Nguyên nhân gây nên bệnh chủ yếu là do quá trình trao đổi chất khoáng, những chất khoáng kết tủa và tích tụ lâu lâu trong cơ thể và thành sỏi. Nghiêm trọng hơn nữa có thể dẫn đến tình trạng suy thận và nguy hiểm đến tính mạng. Chính vì thế cần có những thói quen cần có để phòng tránh sỏi thận.

Dấu hiệu của bệnh phụ thuộc vào giai đoạn hình thành sỏi. Tuy nhiên, giai đoạn sớm của quá trình hình thành sỏi thường không có triệu chứng, nên bệnh nhân không biết. Chỉ đến khi sỏi đã lớn, gây biến chứng mới được phát hiện. Thông thường, triệu chứng thường gặp của bệnh này là xuất hiện các cơn đau vùng thắt lưng, lan xuống hố chậu, bìu, kèm nôn hay trướng bụng

Uống nhiều nước

Để phòng tránh soi than cần phải uống đủ nước. Nước được cung cấp đủ sẽ không chỉ làm máu lưu thông tốt hơn, hòa tan các chất mà còn làm nhiệt độ cơ thể được điều hòa tốt hơn đặc biệt trong mùa hè oi bức. Hơn thế nữa nó giúp thải trừ các chất cặn bã để ngăn ngừa bệnh tật.

 Nếu tính theo hoạt động bình thường của cơ thể thì lượng nước tiểu khoảng 1.500ml/ngày, lượng nước qua đường mồ hôi và đường tiêu hóa khoảng 500-1000ml, như vậy nhu cầu về nước là từ 2.000 đến 2.500ml mỗi ngày. Nhu cầu này tăng lên hay giảm đi tùy theo tính chất công việc và đặc biệt là theo thời tiết. Tuy nhiên dù trong hoàn cảnh nào đi nữa, xây dựng cho mình một thói quen uống đủ nước là vô cùng hữu ích.

Tuy nhiên, không nên uống các loại nước uống nhiều đường, nhất là đối với người béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp. Hạn chế sử dụng nước đá vì nó có thể gây hỏng men răng. Trong một số trường hợp đặc biệt chẳng hạn như những người bị suy tim, suy thận... cần phải có ý kiến của bác sĩ điều trị khi uống nước để có một chế độ nước phù hợp.

Nên dùng nước chanh

Uống ít nhất 1 ly nước chanh mỗi ngày giúp giảm nguy cơ bị sỏi thận. Chất a-xít citric có trong quả chanh giúp ngăn chặn các khoáng chất và những thành tố khác của nước tiểu dính vào nhau và hình thành sỏi thận. Nước chanh được làm từ quả chanh hoặc chất cô đặc của chanh, cung cấp đầy đủ a-xít citric; còn các loại bột hương vị chanh có đường sẽ không đem lại lợi ích tương tự.

Giảm lượng đạm

Hạn chế lượng protein hấp thụ từ các loại thịt và nội tạng động vật, đặc biệt là gan. Nghiên cứu của Bệnh viện Mayo (Mỹ) cho thấy những người ăn nhiều thịt dễ có nguy cơ bị than hu, sỏi thận .

Trong thực đơn hàng ngày, nên bổ sung nhiều rau tươi vì chất xơ của rau sẽ giúp tiêu hoá nhanh, tránh ứ đọng trong ruột, giảm thiểu sự tái hấp thụ chất oxalat từ ruột để tạo nên sỏi niệu. Ngoài ra, chất kiềm cung cấp bởi rau tươi sẽ gia tăng sự bài tiết chất citrat chống lại sỏi thận.

Giảm hấp thu calcium và muối

Cả hai thứ này được cho là góp phần hình thành sỏi thận, thế nên giảm hấp thu chúng đồng nghĩa với việc làm cho thận của bạn bớt “nặng nề” hơn.