Thông tin cần biết về suy thận

Hiện nay tỉ lệ người mắc bệnh thận đang gia tăng rất cao, điển hình là bệnh suy thận. Nguyên nhân dẫn đến suy thận là tại thận hoặc các bệnh lý tại thận, hệ thống tiết niệu. Ngoài ra còn có những nguyên nhân khác đó là tăng huyết áp, đái tháo đường…và cũng có thể do “ngộ độc” các thức ăn, hoá chất và thuốc không rõ nguồn gốc… Tuy nhiên thủ phạm hàng đầu dẫn đến suy thận vẫn là soi than. Người bệnh suy thận thường có những biểu hiện như đau đầu ra tăng huyết áp, phù mặt, tê chân hoặc các bộ phận trên cơ thể

Sau đây, PGS – TS Đinh Thị Kim Dung sẽ giúp cho các bạn đọc tìm hiểu sâu và trang bị cho mình những kiến thức về suy thận cũng như có những phương pháp điều trị và dinh dưỡng bảo vệ quả thận của mình tránh bị than hu .

Điểm danh các phương pháp chăm sóc thận

Thận là bộ phận quan trọng và giữa vai trò không thể thiếu trong việc duy trì sự sống của con người. Theo thống kế của các tổ chức y tế thì tỷ lệ bệnh thận ở Việt Nam đang có tỉ lệ người mắc phải rất cao và xảy ra ở mọi lứa tuổi. Điển hình bệnh xuất hiện nhiểu ở độ tuổi trung niên, trong đó cả nam lẫn nữ. Rất nhiều người cho rằng thận hư là bệnh của đàn ông, tuy nhiên trong thực tế thì phụ nữ cũng bị ảnh hưởng không ít nhiều cũng bị than hu. Chính vì thế cần có những phương pháp gì để bảo vệ thận khi còn đang khoẻ mạnh.

1. Uống nhiều nước

Nguyên nhân

Khi cơ thể không được cung cấp đủ nước, thận sẽ không thể tạo ra các áp lực nước đủ lớn để đẩy các chất thải thông qua đường tiết niệu ra ngoài cơ thể.

Chất thải độc đọng lại trong thận là nguyên nhân gây ra soi than.

Phương pháp

+ Uống đủ từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày kể cả các loại nước khác ngoài nước lọc.

2. Ăn các loại thực phẩm làm sạch cơ thể

Nguyên nhân

Trái cây và rau quả giúp thận loại bỏ axit dư thừa ra khỏi cơ thể và bài tiết trong nước tiểu. Thực phẩm có chứa chất chống oxy hóa có thể giúp nhiều tế bào, trong đó có cả các tế bào ở thận tránh được các thiệt hại do các gốc tự do trong cơ thể gây ra.

Phương pháp

Bổ sung các thực phẩm bao gồm

+ Lòng trắng trứng giúp cung cấp nhiều protein chất lượng cao và các axit amin thiết yếu hơn so với các nguồn protein khác như lòng đỏ trứng hoặc thịt.

+ Bắp cải: hàm lượng vitamin K, vitamin C, chất xơ, vitamin B6 và axit folic… trong bắp cải rất cao giúp thanh lọc máu và thải độc cho thận rất tốt.

+ Ớt chuông: là một loại thực phẩm chứa rất nhiều lycopene, vitamin C và vitamin A, cũng như vitamin B6, axit folic và chất xơ có tác dụng đào thải axit uric dư thừa từ thận.

3. Bổ sung magie

Nguyên nhân

Khi bị huyết áp cao và lưu trữ nhiều chất thải độc là do hàm lượng magie trong cơ thể bị thiếu.

Hàm lượng magie bị thiếu khiến cho chức năng thận có thể bị ảnh hưởng, suy thận, đặc biệt là không lọc thải được hết chất độc.

Phương pháp

+ Bổ sung nhiều loại rau có màu xanh lá cây, các loại hạt và ngũ cốc để đảm bảo cơ thể nhận đủ magie để giữ thận hoạt động tốt.

4. Hạn chế tiêu thụ lượng natri (muối) và protein

Nguyên nhân

Chất nào cũng cần đảm bảo đủ cho cơ thể, nếu dư thừa đều không tốt. Tương tự, lượng protein muối và thậm chí cả nước dư thừa sẽ khiến thận phải làm việc nhiều hơn.

Natri hay protein cần thiết trong việc duy trì cân bằng chất lỏng, nhưng nếu chúng dư thừa trong cơ thể và không được đào thải hết thì có thể gây ra bệnh thận, cao huyết áp dẫn đến đau tim và đột quỵ…

Phương pháp

+ Ăn vừa đủ lượng muối và protein để bảo vệ thận.

5. Hạn chế các thực phẩm có chứa phospho

Nguyên nhân

Các đồ ăn có chứa phosphor cao gây tăng mức đạm niệu đạo, một trong những dấu hiệu sớm của bệnh thận.

Phương pháp

+ Không sử dụng các loại gia vị có chứa phospho được thêm vào thức ăn chế biến sẵn nhằm làm tăng mùi vị và kéo dài thời hạn sử dụng.

+ Hạn chế ăn các loại thịt động vật, rau củ có tỷ lệ phospho cao.

6. Tập luyện thể thao đều đặn

Nguyên nhân

Người thừa cân, béo phì, mỡ nhiều ở bụng liên quan đến giảm chức năng thận, cao huyết áp và giảm tưới máu ở thận dẫn đến nguy cơ bị bệnh thận.

Phương pháp

 Tập luyện thể thao hàng ngày giúp quá trình trao đổi chất trong cơ thể diễn ra tốt hơn, giúp hạn chế mỡ thừa 

ở bụng, béo phì…phòng tránh bệnh thận.

7. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Mục đích

Kiểm tra sức khỏe định kỳ là một trong những yếu tố quan trọng giúp chúng ta phát hiện bệnh sớm và điều trị bệnh kịp thời.

Phương pháp

+ Kiểm tra sức khỏe định kỳ tối thiểu 1 lần/năm.

Theo nghiên cứu của các tổ chức trên thế giới

Khoảng 500 người thừa cân, béo phì đã tham gia chương trình sống khỏe bao gồm chế độ tập luyện và ăn uống khoa học nhằm giảm mức đạm niệu, một trong những dấu hiệu sớm của bệnh thận.

Kết quả cho thấy sau sáu tháng tập và duy trì chế độ ăn, những người đã thu nhỏ 4cm vòng bụng thì lượng đạm niệu giảm 25%. Ngoài ra, những người có chế độ ăn giảm 300mg phospho thì đạm niệu cũng giảm được 11% giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thận.

Nên kiêng những gì khi bị sỏi thận?

Tôi  57 tuổi, bị sỏi thận đã lâu. Tôi nghe nói khi điều trị sỏi thận thì chế độ ăn uống hằng ngày cũng rất quan trọng. Xin hỏi, khi bị bệnh này cần kiêng ăn gì?

Ngô Thanh Hương (Cao Bằng)

Trả lời

Sỏi thận là căn bệnh thuộc đường tiểu - sinh dục phổ biến thứ ba sau các bệnh viêm nhiễm và bệnh về tuyến tiền liệt. Nguyên nhân gây bệnh là do rối loạn trao đổi chất khoáng, những cái lẽ ra phải tan lại không tan mà kết tủa và tích tụ trong cơ thể khiến thận bị tổn thương, than hu, dần dần hình thành sỏi.

Triệu chứng thông thường khi bị soi than bao gồm: đau ở bụng, lưng, dưới xương sườn; các cơn đau kéo dài 20 - 60 phút, cường độ có thể thay đổi; đau từ trước ra sau lưng, từ bụng đến dưới háng; nước tiểu đục, có mùi hôi hoặc có máu; đau khi đi tiểu; buồn nôn và nôn; đi tiểu liên tục...

Để điều trị sỏi thận, ngoài việc tuân thủ chặt chẽ chỉ định của bác sĩ thì chế độ ăn uống của người bệnh cũng đóng vai trò rất quan trọng. Trước tiên bác cần uống nhiều nước, khoảng 8 - 10 ly nước mỗi ngày giúp nước tiểu loãng - làm giảm nồng độ khoáng chất hình thành sỏi trong nước tiểu; giảm lượng muối ăn hằng ngày; đảm bảo chế độ ăn uống chứa canxi đầy đủ; tránh những loại thực phẩm có thể làm tăng lượng axit uric hoặc oxalate trong nước tiểu như: rau bina, sôcôla, củ cải đường, trà...; hạn chế đường và protein động vật; bổ sung chất xơ không hòa tan trong bữa ăn như lúa mì, gạo... Ngoài ra, bạn nên tạo thói quen ăn trái cây và rau hằng ngày.

Hơn thế nữa cần có những phương pháp điều trị hợp lý dẫn đến những biến chứng của sỏi thận là suy than gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng con người 

(sưu tầm)

Nguy cơ suy thận cao từ nước ngọt

Với những thói quen sinh hoạt hằng ngày không tốt đã ảnh hưởng rất nhiều đến tình trạng sức khoẻ của mọi người. Điển hình là thói quen uống nước ngọt đã vô tình dẫn đến tình trạng than hu, nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời bệnh sẽ theo chiều hướng xấu, có nhiều biến chứng đó là soi than, suy thận...

Để đưa ra kết luận này, ĐH Y khoa Osaka (Nhật Bản) và ĐH Case Western Reserve (Cleveland, Mỹ) đã nghiên cứu trên 12.000 nhân viên và sinh viên đại học, những người đã trải qua cuộc kiểm tra sức khỏe đều đặn mỗi năm.

Gần 11% số người tham gia nghiên cứu cho biết uống hai hoặc nhiều hơn lon nước ngọt mỗi ngày. Các bác sĩ phát hiện lượng protein xuất hiện trong nước tiểu của họ tăng trong 3 năm tiếp theo. Hơn 8% những người không uống soda và khoảng 9% những người uống 1 lon mỗi ngày có kết quả dương tính với protein trong nước tiểu.

Các nhà nghiên cứu phân tích: "Trong nước ngọt đóng lon, các nhà sản xuất dùng đường fructose hay còn gọi là đường trái cây để tạo vị ngọt. Tuy nhiên, fructose làm gia tăng sự nhạy cảm của thận với angiotensin II, một protein điều chỉnh sự cân bằng muối". Điều này có nghĩa là muối được tái hấp thu vào thận, dẫn đến bệnh tiểu đường, béo phì, suy thận, cao huyết áp.

Protein trong nước tiểu còn có thể là dấu hiệu sớm của nhiều bệnh khác như bệnh tim, suy tim và đột quỵ, tiến sĩ Orlando Gutierrez, bác sĩ chuyên khoa tại ĐH Alabama ở Biring ham cho biết.

Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến cáo, với những người đàn ông trưởng thành, lượng đường trong thực phẩm dùng hàng ngày không được vượt quá 9 muỗng cà phê; ở phụ nữ trưởng thành là 5 muỗng, còn trẻ em là 3 muỗng. Thường một lon nước ngọt dung tích 350 ml chứa khoảng 7 muỗng cà phê đường.

(theo http://doisong.vnexpress.net)

Cảnh giác với hội chứng thận hư

Hôi chứng thận hư không phải là bệnh mà là tập hợp các triệu chứng, xuất hiện khi có tổn thương ở cầu thận do nhiều tình trạng  bệnh lý khác nhau và đặc trưng bởi phù, tiểu đạm, đạm máu giảm và albumin máu giảm, tăng lipid máu. than hu xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng trẻ em lại là đối tượng xảy ra nhiều nhất từ 2-6 tuổi, phụ nữ có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn đàn ông.

Triệu chứng chủ yếu trong hội chứng thận hư là phù ngoại biên, xuất hiện khi nồng độ albumin máu hạ dưới 30g/lít. Phù còn do giữ muối (bởi bệnh thận) hoặc do giảm áp lực keo trong lòng mạch. Thời gian đầu, phù chỉ ở những tổ chức lỏng lẻo như mi mắt hoặc bàn chân nhưng nhanh chóng thành phù mọng đa màng. Bệnh nhân có thể bị khó thở do phù phổi và tràn dịch màng phổi hoặc chèn ép cơ hoành do cổ trướng. Triệu chứng tức bụng do cổ trướng cũng thường gặp. Trong hội chứng thận hư, bệnh nhân thường dễ bị nhiễm khuẩn do mất các globulin miễn dịch và các thành phần bổ thể qua nước tiểu. Bởi vậy người bệnh không nên uống những loại nước ngọt hay những thức ăn nhanh là những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng thận hư. Cũng chính vì thế mà bệnh nhân cần có những chế độ ăn uống hợp lý để tránh đến tình trạng bị soi than.

Tuỳ theo dấu hiệu lâm sàng, cận lầm sàng mà người ta có thể chia các thể bệnh lâm sàng của thận hư

-          Hội chứng thận hư đơn thuần: tiểu protein niệu chọn lọc, không tiểu máu, không tăng huyết áp, suy than,

-          Hội chứng thận hư không đơn thuần: tiểu protein niệu không chọn lọc và (hoặc) tăng huyết áp và suy thận kèm theo.

                                                 

Điểm danh các loại thực phẩm chữa sỏi thận

Hiện nay tình trạng sỏi thận đang có tỉ lệ người mắc cao. Sỏi thận là 1 một chất sạn cứng và kết tinh, hình thành trong thận hoặc ở đường tiết niệu. Chất thải quá mức nhất định trong nước tiểu có thể sản xuất tinh thể cực nhỏ mà biến thành đá và trở thành một lý do làm cho tình trạng sức khoẻ trầm trọng hơn.Sau đây là các cách phòng ngừa điều trị soi than cách hiệu quả nhất.

1. Chuối hột

Chữa bệnh sỏi thận: Thái mỏng 7 - 8 quả chuối hột, đem sao vàng, hạ thổ vài ngày rồi đem sắc, uống 3 - 4 bát mỗi ngày vào lúc no. Có thể cho vào ấm hãm nước sôi như pha trà, ngày uống 3 - 4 lần. Mỗi lần sắc hoặc hãm như vậy chỉ cần một vốc tay lát chuối đã sao. Những người bị đau dạ dày không uống nước sắc quá đặc, mà cần pha loãng, uống làm nhiều lần trong ngày.

2. Nước chanh

Nước chanh: Mỗi ngày uống một ly nước chanh có thể làm tan chảy sỏi thận do canxi. Thói quen này tuy không được coi là biện pháp chữa trị hữu hiệu nhất nhưng về lâu dài sẽ có tác dụng. Còn để yên tâm hơn thì bạn nên đi khám bác sĩ.

3. Trà

 Trà được chế biến từ các loại thảo mộc bao gồm cả gốc tú cầu, rễ khoai mỡ tự nhiên, vỏ cây chuột rút, cỏ dại Joe-Pye, cỏ thi lá, lá chuối và lụa ngô… thường được coi là có tác dụng phòng và chữa sỏi thận tránh trường hợp dẫn đến tình trạng suy thận . Cho hỗn hợp trên vào nước và đun sôi rồi âm ỉ trong 15 phút ở nhiệt độ thấp. Sau đó cho vào tủ lạnh để uống. Mỗi ngày bạn có thể uống 3-4 tách trà này.

4. Cải xoong:

Chữa bí tiểu: Cải xoong tươi 45g, 20g củ hành tây, 15g củ cải trắng. Tất cả rửa sạch, cắt nhỏ, sấy khô sắc với 1 lít nước còn 300ml, chia uống 2 lần trong ngày. Dùng trong 7 ngày. Hoặc lấy rau cải xoong rửa sạch, để ráo, nhúng qua nước sôi  trộn với dầu vừng (dầu mè) và giấm ăn trong ngày. Thực hiện liên tục trong 5 ngày.

- Chữa than hu, mật có sỏi: Lấy một lượng rau cải xoong phơi khô trong râm mát, thoáng. Mỗi ngày dùng 50g rau cải xoong khô này sắc lấy nước uống, chia 2 lần trong ngày, uống nóng.

5. Râu ngô

Trị sỏi thận: lấy 20 - 30 gr rau ngổ tươi, rửa sạch, giã nát. Cho nước sôi để nguội vào lọc lấy nước uống hằng ngày. Kiên trì thực hiện bài thuốc này sẽ cho kết quả tốt.

(tổng hợp)

Nước - bạn đồng hành ngăn ngừa sỏi thận

Sỏi thận là bệnh lý thường gặp và có tỉ lệ người mắc bệnh cao. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh. Một phần cũng do chế độ sinh hoạt không hợp lý dẫn đến than hu cùng với phương pháp điều trị chưa dứt điểm dẫn đến bị sỏi thận. Tuy nhiên nguyên nhân quan trọng nhất đó là việc không đủ dung dịch hoà tan các chất cạn bã hữu cơ và vô cơ đường tiết niệu. Theo thời gian các chất này được hình thành và tích tụ tạo nên sỏi thận.

Khi máu đi qua thận, máu đến cầu thận và nước sẽ thấm qua mạch máu vào khoang nhỏ gọi là khoang Bowman. Tại đây nước được chảy vào hệ thống ống thận dày đặc. Một phần nước sẽ được tái hấp thu lại, phần khác tiếp tục đi vào đường ống. Cuối cùng chúng được đổ vào một bể lớn gọi là bể thận, sau đó, từ thận nước tiểu được dẫn xuống bàng quang bằng một ống gọi là niệu quản, và từ bàng quang nước tiểu sẽ được thải ra ngoài qua niệu đạo. Quá trình tạo ra nước tiểu vô cùng phức tạp và có sự tham gia của rất nhiều yếu tố lý, hóa, thần kinh. Khi nước tiểu được tạo ra, chúng hòa tan các chất độc và “làm trôi” các chất cặn bã trên đường đi. Vì một lý do nào đó, số lượng nước không đủ hay có sự ứ trệ trên đường đi, các chất cần thải loại sẽ lắng lại, tích tụ theo thời gian và tạo thành sỏi.

Sỏi thận

Sỏi hệ thống tiết niệu là  một cấu trúc phức tạp dạng rắn được tạo ra từ các chất vô cơ như calci, phospho và hữu cơ như ammonium, urat... cấu tạo của viên sỏi là một cấu trúc theo từng lớp đồng tâm. Sỏi tiết niệu có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng được phát hiện nhiều nhất là khoảng từ 20 đến 50 tuổi. Sỏi tiết niệu có thể gặp ở mọi vị trí trên đường đi của hệ thống tiết niệu. Có thể phân chia vị trí như sau: soi than, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo. Tuy nhiên, từng đoạn cũng lại qui định chi tiết hơn như ở thận có sỏi nhu mô thận, sỏi bể thận; ở niệu quản là sỏi 1/3 trên, sỏi 1/3 giữa, sỏi 1/3 dưới. Có thể chỉ bị sỏi ở một vị trí nhưng cũng có thể sỏi ở nhiều vị trí. Các loại sỏi: sỏi calcium oxalate: hay gặp nhất, gặp nhiều ở người trưởng thành hơn những người có sỏi calci thường có vấn đề tăng calci niệu và có liên quan tới yếu tố di truyền, bệnh tuyến cận giáp, mắc bệnh gút, các bệnh đường ruột, béo phì và bệnh thận. Sỏi struvite: cấu tạo bởi magne và ammoni. Thường thứ phát do nhiễm khuẩn  tiết niệu.  Đặc biệt là những người dẫn lưu ống thông đường niệu kéo dài. Sỏi uric: do biến loạn chuyển hóa làm tăng acid uric trong nước tiểu, sỏi cystine. Hiếm gặp, cấu trúc sỏi là amino acid cystine, đây là bệnh có tính di truyền.

Phòng tránh sỏi thận bằng cách uống nhiều nước

Để phòng tránh sỏi thận vì vậy phải uống thật nhiều nước. Nước được cung cấp đủ sẽ không chỉ làm máu lưu thông tốt hơn, hòa tan các chất mà còn làm nhiệt độ cơ thể được điều hòa tốt hơn đặc biệt trong mùa hè oi bức. Hơn thế nữa nó giúp thải trừ các chất cặn bã để ngăn ngừa bệnh tật. Nếu tính theo hoạt động bình thường của cơ thể thì lượng nước tiểu khoảng 1.500ml, lượng nước qua đường mồ hôi và đường tiêu hóa khoảng 500-1000ml, như vậy nhu cầu về nước là từ 1.500 đến 2.500 ml mỗi ngày. Nhu cầu này tăng lên hay giảm đi tùy theo tính chất công việc và đặc biệt là theo thời tiết. Tuy nhiên dù trong hoàn cảnh nào đi nữa, xây dựng cho mình một thói quen uống nhiều nước là vô cùng hữu ích.

Nước uống cần đảm bảo vệ sinh. Trong thực tế có nhiều loại nước có thể sử dụng hàng ngày có lợi cho sức khỏe như các loại nước ép hoặc sinh tố làm từ cà rốt, cà chua, dưa leo, dưa hấu...; nước chanh cam chứa nhiều vitamin C, rất tốt cho da, giúp cơ thể thanh nhiệt, sát khuẩn, trị ho...; nước ngâm từ quả dâu, mơ hay sấu pha. Sữa chua là loại đồ uống không thể thiếu trong mùa hè, nhất là đối với chị em phụ nữ. Mùa hè nóng nực, khi lao động thể lực nhiều có thể thêm chút muối vào nước uống. Nước muối loãng giúp làm cơ thể bớt khát nước hơn và cung cấp muối mất qua mồ hôi.

Không nên uống các loại nước uống nhiều đường, nhất là đối với người béo phì, tiểu đường, tăng huyết áp. Hạn chế sử dụng nước đá vì nó có thể gây hỏng men răng.

Với một số trường hợp đặc biệt cần thận trọng khi uống nước như người bị suy tim, suy thận... chú ý phải hỏi  kỹ bác sĩ điều trị để có một chế độ nước phù hợp.

(sưu tầm)